Z bibliotecznego katalogu (cz. 62) dzisiaj o najnowszej książce Łukasza Bajdy, znanego regionalisty, „Opowieści ze starej rafinerii”, Krosno-Ustrzyki Dolne, 2025, s. 58.
Ta niewielka, ale treściwa książka została wydana z okazji pierwszej rocznicy działalności Bieszczadzkiego Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Ustrzykach Dolnych. Jest to właściwie resume wiadomości o przemyśle naftowym w Galicji, rozwijającym się także w naszym regionie, w takich miejscowościach, jak m.in. w Ustrzykach Dolnych, Uhercach, Bandrowie, Wańkowej, Ropience i Brelikowie (te trzy ostatnie wchodziły w skład francuskich towarzystw naftowych „Małopolska”).
Pierwsze poszukiwania ropy naftowej miały miejsce w latach 60. XIX wieku, głównie w okolicach Gorlic, Krosna i Borysławia. I co ciekawe, coraz częściej zajmowali się tym zagraniczni inwestorzy (np. J.R. Eaton z Londynu, W.H. McGarvey). Ale oczywiście nie brakowało polskich przedsiębiorców, jak choćby Stanisław Szczepanowski, Karol Perutz (inicjator rafinerii w Ustrzykach Dolnych), Józef Wiktor i Leon Mikucki. A jeśli mowa o ustrzyckiej rafinerii, to nie sposób nie wymienić osób nią zarządzających: prawnika Ignacego Wygarda (współtworzył także linię lotniczą „Aerolloyd”, przemianowana na „Aerolot” i połączona z „Aero” oraz Śląskim Towarzystwem Lotniczym, zaowocowało powstaniem Linii Lotniczych LOT) i Zygmunta Biluchowskiego (późniejszy dyrektor Państwowej Fabryki Olejów Mineralnych „Polmin” w Drohobyczu).
I należy jeszcze wspomnieć o tym, że ustrzycka rafineria należała do Spółki Akcyjnej FANTO, której właścicielem był Dawid Fanto (1852-1920). Najpierw założył znaczącą rafinerię w Pardubicach (Czechy), a potem działał z powodzeniem m.in. w Borysławiu i na Bliskim Wschodzie. Jak napisał Łukasz Bajda, firma założona przez Dawida Fantę była największym przedsiębiorstwem naftowym w całym państwie Habsburgów.
Książka zwiera liczne, archiwalne zdjęcia i faksymile.
Zapraszamy do naszego katalogu: https://www.ustrzykidolne-pimbp.sowa.pl/index.php?KatID=0&typ=record&001=USD%20P25000099
Nz. w lewym górnym rogu rafineria FANTO (fragment wystawy "Ustrzyki Dolne dawniej" w holu naszej Biblioteki).